Sindhi Xafar ـ1947ع ۾ هندستان جو ورهاڱو نـ پـر مسلمانن جو ورهاڱو ٿيو ـ Saturday at 12:14am · Comment · Like Nawaz Khan Zaor ورھاڱي سڀ کان وڏو نقصان سنڌي قوم کي ڏنو Saturday at 12:43am Sindhi Xafar منهنجي خيال ۾ گهٽ نقصان بنگال يا پنجاب جو بـ ناھ ٿيو. پنجاب ۽ بنگال جو جاگرافيائي ورهاڱو پڻ ٿيو هو، گهٽ ۾ گهٽ سنڌ اهڙي نقصان کان بچي وئي ـ Nawaz Khan Zaor ڇا جا مسلمان، ڇا جا ھندو!؟ اصل مسئلو قومي مس.لو ھو. انگريزن ان کي فرقيواراڻو رنگ ڏيئي ننڍي کنڊ جي قسمت گھڻي وقت لاءِ اونداھي ڪري ڇڏي آھي Saturday at 12:47am Qamaruddin Mahar we all are aware from the loss but what is the solution now ? Saturday at 12:48am Sindhi Xafar نواز، اوهان صحيح آهيو، ٻـ قومي نظريو غلط آھ. منهنجي چوڻ جو مقصد تـ هن وقت جيڪي اسلام اسلام ڪندي نٿا ٿڪجن انهن کي ذهن نشين ڪرڻ کپي تـ انهن مسلمانن لاءِ جيڪو جدا ملڪ حاصل ڪيو اهو مسلمانن جو ورهاڱو پڻ هو ـ Saturday at 12:51am Nawaz Khan Zaor ادا قمر مھر، ھن صورتحال مان نڪرڻ جو رستو سنڌ جي ملڪي حيثيت جي بحالي آھي Saturday at 12:54am Sindhi Xafar جيئن پاڪستان جي پنجوڙ ۾ ڦاٿل بنگال هاڻ آزاد ملڪ بنگلاديش آھ تيئن سنڌ ملڪ جي بحالي ئي حل آھ ـ Saturday at 12:56am Nawaz Khan Zaor ھا ادا ظفر ان حوالي سان اوھانجو موقف صحيح آھي. خود مولانا ابوالڪلام آزاد جو به اِھو ئي موقف ھو ته مسلمان ھندستان ۾ اقليت نه پر ٻي وڏي اڪثريت آھن، ھجرت سان اھا اڪثريت ٽُٽي پوندي Saturday at 12:59am Ag Kazim ada bilkul sahi tha chawo sindh azad thi sindhudesh theendo Saturday at 1:07am Fahad Nizamani tawhan dostan j jazban jo mukhe dil san qadar aahe. par bha hik galh munhje nandhray zehen ji samjh khan bahir aahe ta cha Sindh j alag thiyan khan po Sindh ja haanoka daawedaar (qoamparast) hin dharti san sutho hashar kanda? And agr aazad thiyan khan po b iqtadar PPP khe e milndo ta uhay ta hin wakt b haakim aahin. Saturday at 1:21am Sindhi Xafar اوهان کي قومي سوال سمجهڻ جي ضرورت آھ ـ Saturday at 1:25am Fahad Nizamani aaon samjhan ji koshish kando rahandas Saturday at 1:28am Fahad Nizamani Mukhe tawhan ji pehreen galh san 100 sekro ittafaq aahe ta 1947 mai musalmanan khe wirhayo wiyo ho. Par Sindh j alag thiyan wari galh samjh mai nathi ache Saturday at 1:31am Sindhi Xafar لڳي ٿو اوهان ادبي ڪتاب پڙهندا رهندا آهيو. سائين جي ايم سيد جا ڪتاب ”نئين سنڌ لاءِ جدوجهد“ ۽ ”سنڌوءَ جي ساڃاھ“ پڙهندا تـ اوهان کي هر سوال جو جواب ملي ويندو. سنڌ جي الڳ ٿيڻ جهڙي ڳالھ ڪٿي لکيل آھ. اسان تـ سنڌ ملڪ جي بحالي چاهيون ٿا جيڪو هزارين سالن کان هو ـ Saturday at 1:35am Fahad Nizamani aaon puri koshish karay ehay kitab parhandas po shayad in galh te qaail thi wanjan. Thanks Saturday at 1:37am Zulfiquar Ali Jaisar sindhu desh cho aeen chaa laai mufasil aaa , sindh jjo nuqsaan geoghrafical ta na thiyo aa zafar saeen per dhariyun jee yulghar je kare asaan jee tehzeeb aeen boli khe jeko khatiro aa i mean sindhiyut khe , ustad bukhari sadaeen chawando ho haane sirf sindh na chao sindhi chaao ! sindhyut chao Saturday at 2:08am Yarmohammed Mallah ادا ظفر توهان صحيح آهيو پر مذهب جو قوم سان تعلق ن هوندو آهي مذهب ت روه جي تسڪين آهي قوم ٻي شي آهي ورهاڱي سان اسانجي قوم جو نقصان ٿيو آهي باقي ورهاڱي سان جاگرافيڪل نقصان ن ٿيو آهي جاگرافيڪل نقصان سرف پنجاب ۽ بينگال کي ٿيو آهي Saturday at 8:42am Popat Udasi Irreparable loss for sindhis bcs others identity and tracks of lands and sources are intact but in our case after partition we do not lost our cream ( Sindhi Hindos ) replaced by swindlers and religious fanatics but demography and resources too as now we are inching very fast to be counted as minority plagued with poverty in on our own land. Saturday at 7:27pm Jokhio Shafique Ahmed سائين يار محمد ملاح سائين سنڌ جو جيوگرافڪل نقصان ڪئن نه ٿيو آهي ؟ پنجاب سرحد ڪاٺياواڙ جهوناڳڙه، ڪڇ راجپوتانه جيسلمير ڳوڌرا سئي بلوچستان انڊيا جا سنڌي علائقه هيڏانهن لسٻيلو مڪران ويجهڙ م نصير آباد ۽ هاڻ وري ڪراچي بعد م حيدرآباد سنڌ به سنڌين جي هٿ م ڪٿي رهيا آهن سڀ کان وڏو نقصان ته سنڌ جو ٿيو آهي معدنيات ملڪ سڀ رئي ٿي ويا آهن ڪٿي سنڌ جو سرحدون هيون ڪ... See More Saturday at 8:58pm Fahad Nizamani Saien, ghair sindhin j hathan man ya Sindhin j hathan man nikri chuka aahin? Saturday at 9:29pm Jokhio Shafique Ahmed سائين يار محمد ملاح سائين سنڌ جو جيوگرافڪل نقصان ڪئن نه ٿيو آهي ؟ پنجاب سرحد ڪاٺياواڙ جهوناڳڙه، ڪڇ راجپوتانه جيسلمير ڳوڌرا سئي بلوچستان انڊيا جا سنڌي علائقه هيڏانهن لسٻيلو مڪران ويجهڙ م نصير آباد ۽ هاڻ وري ڪراچي بعد م حيدرآباد سنڌ به سنڌين جي هٿ م ڪٿي رهيا آهن سڀ کان وڏو نقصان ته سنڌ جو ٿيو آهي معدنيات ملڪ سڀ رئي ٿي ويا آهن ڪٿي سنڌ جو سرحدون هيون ڪٿي وڃي رهيون آهن پر ٻيو ته ڇڏيو سنڌ موجوده به سنڌين جي ناهي ڪراچي بندر پيپري پورٽ سڀ ميرپور خاص سانگهڙ سکر سڀ غير سنڌين جي هٿن مان عملي طور نڪري چڪا آهن وڌيڪ راز جا راڻه آهيو Abdul Razzaque Memon جوکيو صاحب صحيح ٿا چئو! اسان جي ويچارن سنڌين کي صرف اها خبر آهي ته، سنڌ جيڪا ٽڪڙا ٽڪڙا ڪئي وئي آهي اُها فقط هاڻوڪي سنڌ آهي. شايد يا اهي نٿا ڄاڻن يا ڄاڻن به ٿا پر لوائين ٿا ان چوڻ کان ته پنجاب، سرحد، بلوچستان ۽ پوري انڊيا ئي ته سنڌ آهي. مطلب ته دعواي ستن هزار سالن جي تهذيب جي ۽ انڊس ويلي يعني واديءَ مهراڻ جي پر هن سنڌ تي اچي بيٺا آهن. بابا پراڻي تهذيب ۾ مهراڻ ۽ سنڌ نالو ڪٿي هو اهو ته اسان پنهنجي ٻليءَ ۾ ڪنورٽ ڪيو آهي. دريا سنڌ ته اصل ۾ انڊس رور آهي ۽ انڊس رور جتان شروع ٿئي ٿي اُنهن جي ٻنهين ڪنارن تي وسندڙن کي ئي ته انڊيئن (سنڌي) چئبو آهي. انڊس ويلي مان ته انڊيا ٺهيو آهي. پنجاب جي پنجن ئي دريائن ڱي ته انڊس رور ٿي بري نه پوءِ شاخن، نهرن، ۽ ننڍن دريائن کي جيڪو نالو ڏيو ڦُٽن ته اهي ڳنڊس ويلي (درياءِ سنڌ ) مان ٿا ن؟ ٿابت ٿيو ته پنجاب، سرحد، ڪاٺياواڙ، جھوناڳڙه، ڪڇ، راجپوتانه، جيسلمير، گوڌرا، سُئي، بلوچستان سڀ سنڌ ئي ته آهن Hosho Shahani bulkul india b sindh aa,aein raja dahar ge padish b ksahmir mei thee aa, Yesterday at 12:38am Jadam Sindhu ستيتاليھ جي ورهاڱي ۾ پنجاب ۽ بنگال جي ڌرتين کي ورهايو ويو پر سنڌي قوم به ورهائجي وئي ۽ نه چاهڻ جي باوجود اڍائي ملين سنڌي هندو زبردستي۶ هندوستان ڏانهن جلاوطن ڪيا ويا Yesterday at 2:16am Abdul Razzaque Memon سائين !ظفر، جوکيو، هوشو ۽ جادم صاحبان، مُحترم مهرباني توهان(مهراڻ) ييني سنڌ يعني(انڊيا) سنڌو دريا،يعني (انڊس رور) جي حقيقي جاگرافيءَ جي سپورٽ ڪندي مڃو ٿا ته هي سموري سنڌ آهي، ته پاڻ کي پوري سنڌ تي پنهنجو حق رکڻو آهي، ڀلي ڪو جبر زور سان قابض آهي پر تاريّ انهن پابندين جي قائل ناهي، نئين نسل کي جيڪو اڳتي هلي هن تاريخي حقيقتن کي ايگھائيندو (کڻي هلندو) کي کُلي خبر پوي ۽ اُنهيءِ طرح جيئين اسان اڄ به پنهنجي ستن هزار سالن جي تهذيب ۽ سولائيزيشن جي دعوا ڪريو ٿا، ته اسان ئي اُها واحد قوم هُئاسون جيڪي سولائيزڊ هُئا سون ۽ اڄ به هندن، ميمڻن، واڻين جي روپ ۾ آهيون ۽ هي مُهذب پڙهيل لکيل ۽ سولائيزڊ قومون آهن. اسان وٽ نه ڪارو ڪاري هو، نه جهالت، نه ڌاڙا، نه چوري چڪاري، اها ته مُختلف تهذيبن مان اسان وٽ آئي، ايران مان آئي، عربن مان آئي، هلاڪو خان، مُغلن وغيره مان اهو طوفان اسان وٽ آيو ۽ اسان جي معصوم تهذيبن ۾ ضم ٿي ويو ۽ اڄ اسان جي مُڪمل قوم ڇڙ وڃر به انهيءَ ڪري آهي، مٿيون قومون ۽ تهذيبون اڄ اسان وٽ وڏيرن، جاگيردارن، ڪامورن، پيرن، ميرن، سردارن جي روپ ۾ آهن جيڪي اٻوجھ سنڌيءَ کي وڌيڪ غلام بڻائي ، علم و فن کان بي بهرو ڪري ويٺيون آهن، اچو ته پهرين ملي جُلي ڪري، حقيقن کي سمجھون ۽ پوءِ سنڌي قوم کي هنن ناسورن جي غلاميءَ مان آزاد ڪرايون ۽ ساڳي ست هزار سال پراڻي سولائيزد زندگيءَ طرف موٽون ۽ حقيقي سنڌي هُئڻ جو سرف حاصل ڪريون، ائي ڪرڻ سان ڇڙ وڃڙ ۽ پئسي پويان ڀڄندڙ ۽ هر ڪاموري ۽ جاگيردار جي پيرن تي ڪريل هيءَ غلام قومآزاد ٿيندي ۽ اهو متو ۽ مقصد به حاصل ٿيندو جيڪو هر سنڌ جي پارٽيءَ جو منشور آهي. يعني سنڌ (انڊيا)، سنڌي (انڊس رور جي ٻنهين ڪنارن جا باشندا)، سنڌو (انڊس رور) سنڌيت (انڊس ويلي) اچو ته پنهنجي اصلي تاريخ وري لکون جيڪي وڏير جي پُڇن ۾ لٽڪي درباري ليکڪن ۽ تاريخدانن لکي آهي، اچو ته جلدي سائنسي طريقي سان ريسرچ ڪريون ۽ سنڌ جي ليڊر شپ پنهنجي پڙهيل لکيل وچولي طبقي جي حوالي ڪريون.)
جواب: ستن هزار سالن جي پُراڻي تهزيب واديءَ مهراڻ (انڊس ويلي) تي مقالا. توهان به شيئر سائين ميمڻ صاحب! قومپرستيءَ تي سٺا ٽوٽڪا ونڊ ٿيل آهن، سڀني سوالن يا جوابن کي گڏ ڪبو ته ممڪن هڪ مقالو تيار ٿي پوي، اوهان جيڪڏهن ٿورڙو تفصيل ڏيو ها ته هنن دوستن اهو بحث ڪهڙي فورم تي ڪيو ته هوند ڳالهه تڪڙي سمجهه ۾ اچي ها ۔۔۔ باقي ته ادا قومي سوال ته گهڻا آهن، جنهن تي هوند ڪيترائي ڪتاب لکي سگهجن۔ جيئن آءُ هڪ مسلمان جي حيثِيت سان اهو چوندو آهيان ته جنهن مسلمان قرآن ۽ سيرت نبوي پڙهي ورتي هجي ۽ پوءِ به هو مڪمل مسلمان نه ٿي سگهيو هجي ته ايئن ڀائنبو ته همراه گپ ۾ لتون هلايون آهن ۔۔۔ ساڳيءَ طرح جنهن سنڌيءَ لطيف ۽ جي ايم سيد کي پڙهيو هجي ۽ اڃان کيس سنڌ جي ڳالهه سمجهه ۾ نه آئي هجي ته ايئن ڀائنبو ته ان همراهه پڻ گپ ۾ لتون هنيون آهن۔ يا وري شاه ڪريم چواڻيءَ ته؛ پاڻـــــــيءَ مٿــــــي جهـــــوپـــــڙا، مورک اڃ مـرن، جر ڪجر جن اکين ۾، سي ڪيئن پرين پسن۔
جواب: ستن هزار سالن جي پُراڻي تهزيب واديءَ مهراڻ (انڊس ويلي) تي مقالا. توهان به شيئر سائين هي مُڪالمي بازي فيس بوڪ تي پئي ٿئي، جنهن ۾ سنڌ جي قوم پرستن جي نمائندگيءَ سان گڏ، سنڌي اديب، ڏاها ، ڪالم نگار ۽ ليکڪ پيا حصو وٺن ۽ دڳ ڳولين، ٽاپڪ ڇيڙڻ وارو مانوارو سائي سنڌي ظفر آهي توهان سرچ ۾ وڃي حصو وٺي سگھو ٿا. ۽ اهي ٽوٽڪا جوڙي هڪ سچي، حقيقي ۽ سُٺي تاريخ جوڙي سگھجي ٿي. جنهن کي وڏيرن، شاهن، پيرن، ميرن ، سردارن جي پڇن ۾ لٽڪيل درباري ليکڪن ۽ اديبن دعوتن ۽ ماني ڳڀي جي آسرن تي مسخر ڪري ڇڏيو آهي. توهان انهن درباري ليکڪن تي جي نظر ڊوڙائيندئو ته اُهي توهان کي ضرور ڪنهن نه ڪنهن وڏيري يا امير طاقتور سان اٽڪيل ملندا ۽ پاڻ اُڀارڻ لاءِ اُنهن جي اجائي شان ۾ لکي، اُنهن جي آسرن ۽ مددن سان چاپلوسي ڪري نالي وارا به ٿيا آهن پر نيوٽرل تاريخدان يا ليکڪ هرگز هرگز نه. هن سلسلي ۾ انٽر نيٽ تي سرچ توهان کي مدد ڪندي دُنيا جي مُختلف لکيل حوالن سان ۽ وقت جي نشاندهين سان پڻ. Sindhi Xafar
جواب: ستن هزار سالن جي پُراڻي تهزيب واديءَ مهراڻ (انڊس ويلي) تي مقالا. توهان به شيئر جوکيو صاحب بهترين تجزيو آ. ٿوڙي مُڙي پراڻي عربن جي تاريخ ڏي وڃو ته جڏنهن يهودين ۽ نصرانين کي عرب تي پنهنجي حاڪميت ۽ ڀائيواري ڪرڻي هُئي ته اُنهن پنهنجي مشنري پنهنجن خوبصورتن عورتن ذريعي ڪئي معني ته هُنن عورتن ذريعي عربن جي نوجوان توڙي پوڙهن مردن ۽ اثر رسوخ وارن کي ڦاسائي اُنهن سان شاديون ڪيون ۽ عرب قوم ۾ ظم ٿي، اُنهن ناناڻين جي اولادن وسيلي همدرديون ڪيون اهڙيءَ طرح اڄ جو عرب پنهنجن حرمن ۾ يعهودي ۽ نصراني عورتون رکي ٿو ۽ گھر ڀيدين ڪري مصيبتن ۾ آهي. اهي ساڳيون سازشون شاهوڪار سنڌ ۽ سنڌين لاءِ به ڪيو ويون ۽ اُن ۾ اسٽيبلشينٽ جو وڏو ڪردار آهي. توهان ڏسندا ته تقريبن هر نالي واري ۽ ايليٽ ڪلاس يا فيوڊل سنڌي گھر ۾ پمجابي ۽ بين قومن جي جنرلن جون نياڻيون شادي ڪرائي آنديون ويون آهن ۽ گڏوگڏ پنجاب جي به ٻين طبقن جون عورتون جيڪيشرميلي، خاموش ۽ مظلوم سنڌي عورتن جا مُقابلي ۾ انتهائي هوشيار چالاڪ ۽ شاطر آهن اُنهن اڪثر سنڌي وڏيري، جاگيردار ۽ شاهوڪار ، ڪاموري جي گھرم ۾ قدم رکيو آهي ۽ پنهنجي تهذيب ۽ ڪلچر کي ٿوپيو آهي ايسائين جو سندن سنڌي مردن جو اولاد به سنڌين سان گھٽ ۽ ناناڻن سان گھڻي اُنسيت رکي ٿو. هاڻ توهان ٻُڌايو ته جنهن گھرن ۾ مُتوازي تهذيب، ڪلچر پروان چڙهندو هُجي ۽ غير سنڌي عورتون زالون هُجن ۽ اُنهن جا ناناڻا به غير سنڌي هُجن ته ڇا توهان اُميد ڪري سگھو ٿا ته اسان جو به عربن جھڙو حال ڪون هوندو. پوءِ اهي ڌارين زالن جا مَڄُو ليڊر ، جن کي اسان پنهنجي قيادت سونپي آهي، ۽ سنڌ جي اشوئن لاِءِ پُر اُميد پيا ڏسجون، ڇا مُمڪن آهي ته اُهي سنڌي ڪلچر هيٺ هلندا هوندا يا ٻنهين هنڌن تي کيڏن ٿا. ڇا اڃا به کُلو لکان. هاڻ غور ڪيو ته اسان اسٽيبلشمينٽ جي ڪهڙي مضبوط ڄار ۾ جڪڙجي ويا آهيون ، اڄ به اسان جا وڏا ، جن تي سنڌ قوم جان ٿي ڇڏي اُهي پنهنجي نسبت ۽ واسطو، سنڌ بجاءِ جي ايڇ ڪيو سان ڳنڍڻ ۾ فخر محسوس ڪن ٿا، ۽ ڪياهڙا آهن، جيڪي جھموري دئورن جي ڪوشش دوران، اسٽيبلشمينٽ جي جوڙيل اتحاد جو حصو هوندا آهن ڇا ان ڄار کان ڪٽجي پاڻ ڇڏائي سگھجي . پوءِ اهوئي سبب آهي ته اسان جو ليڊر ٻه چاپڙو آهي. هاٿيءَ جا ڏند ڏيکارڻ جا هڪڙا ته کائڻ جا ٻيا. ان شڪل ۾ توهان پنهنجي ڪلچر ۽ تهذيب کي ڪيئن رِوائيوِ ڪري سگھندئو. توهان جا پنجاب۽ اسٽيبلشمينٽ خلاف نعرا ۽ بحث توهان کي ڪيئن آزاد ڪرائيندا. ڪراچيءَ جو حال به ساڳيو آهي جو ايم ڪيو ايم توهان جي شهري حدن تي ڪنٽرول پئي ڪري ۽ توهان بي بث آهيو. اهوئي سبب آهي جو جيڪي اسان جا ليڊر نعرا هڻي فيصلن ۾ ويهن ٿا ۽ خالي هٿن واپس اچن ٿا ڇو جو اُنهن جي گھر ۾ پناهگير زالون ۽ اولاد ناناڻن جي گرد رهي ۽ گھمي ٿو ۽ هُنن جو صرف سندن والدين جي جاگير سان واسطو آهي جنهن تي هو عيش ڪري سگھن ۽ اُنهن جو اولاد توهان جي ڌرتيءَ کان وڌيڪ پناهگير ڪاز جو ساٿ ڏي ٿو ۽ هتي به توهان بي بث آهيو. فيصلا سنڌ جي شهرن ۽ پنجاب کا حقن گھُرڻ لاءِ اُتي ٿيندا يا ٿي سگھندا ، جنهن ۾ سنڌ مٽيءِ جي خوشبوءِ نه هُجي؟ جنهن ٽيم ۾ ٻنهين طبقن جا اهڙا ليڊر ويهن جن جي گھرن م انهن قومن جون زالون نه هُجن. ته ڇا سنڌي قوم جي حالت بدلبي ؟ نه حالت اهائي رهندي. ۽ سنڌ جو ماڻهو حق گھُري گھُري مري کپي ۽ شهيد ٿيندو ويندو ۽ واقا پيو ڪند پر ڪُجھ به حاصل نه ٿيندو. اچو ته پنهنجي ليڊر شپ اُنهن جي حوالي نه ڪريون جنهن ۾ اهڙو ٻج سمايل هُجي ته پوءِ به ڪُجه نه ڪجه ٿي سگھي ٿو.
جواب: ستن هزار سالن جي پُراڻي تهزيب واديءَ مهراڻ (انڊس ويلي) تي مقالا. توهان به شيئر فيس بوڪ جي ڪچهر کي اپڊيٽ رکندا۔۔۔ سٺي معلوماتي گفتگو هلي رهي آهي ۔۔۔ سکڻ لاءِ ڪجهه ملي پوندو۔۔۔
جواب: ستن هزار سالن جي پُراڻي تهزيب واديءَ مهراڻ (انڊس ويلي) تي مقالا. توهان به شيئر پنهنجن پيرن تي پاڻ ڪُهاڙي هڻندڙ، وڏيرن، پيرن، شاهن ، جاگيردارن ۽ راشي ڪامورن جي پُڇ ۾ لٽڪيل، ٽرڙا اجايا ٽهڪ، واندا ۽ ڪم چور، ۽ پنهنجن سان پاڻ ساڙندڙ ۽ تعصب رکندڙ سدائين سورن ۾ سڙيل سنڌي قوم کي التجا ته هوش ۾ اچو، اسڪولن ۽ ڪاليجن ۽ بورڊ آفيسن ، شناختي ڪارڊ آفيسن ۽ ڊوميسائيل آفيسن ۾ ڪم ڪندڙ رشوت وڄي غير سنڌين جا ڪم ڪندڙئ...و هوش ۾ اچو، سنڌ ۽ سنڌين سا... See Moreن ويسا گھاتيون بند ڪريو. وقت اڃا به نه ويو آهي، اسان اڄ به سنڌ سڳوريءَ کي ست هزار سالن واري سولائيزڊ نيشن طرف موڙي سگھون ٿا. ان لاءِ اسان کي پنهنجي گھران ئي حق سچ جو جهاد شروع ڪرڻو پوندو. هي سنڌي قوم پرستن ۽ سنڌي سياسي ليڊرن، سنڌ ۽ سنڌين جو استحال ڪندڙ پيرن، شاهن ، وڏيرن، جاگيردارن، راشي ڪامورن، جي امتحان جو پڻ وقت آهي جيڪي سنڌي ڪارڊ ته استعمال ڪن ٿا پر سنڌ ين کي صحيح رستو ڏيکارڻ بجاءِ پنهنجي غلاميءَ طرف راغب ڪن ٿا. هيئنر سنڌ سموري سورن ۾ به ان ڪري آهي جو ڪو به مٿيون سنڌي سنڌ ۽ سنڌين سان سچو ناهي سچو ناهي. ماڊريزنائزيشن جي نالي غير سنڌي عورتن سان شادي ڪري ، پنهنجي وُجودن کي وڪيو ڇڏين ، اولاد ، زالن ۽ ناناڻن جي اثر رُسوخ هيٺ رهي غير سنڌيين جي مدد ۽ اُنهن لاِ ڪم ڪن ٿا ۽ وڃي درن تي رسائي ڪن ٿا. ڪراچيءَ جي مڙني ادارن ۾ ڏسو سنڌي ٻين کان ته ڊڄن ٿا ۽ پنهنجي جو ڪنڌ ڪپڻ ۾ دير نٿا لڳائين، پنهنجن کي جيڪي ميرٽ تي آهن ،برداشت نٿا ڪن ۽ اُنهن سان ويسا گھاتيون ڪن ٿا. فيوڊل ازم غالب ٿي ويو آهي، غربت مجبورن وڪجي وئي آهي ۽ انهيءَ ايليٽ ڪلاس ۽ فيوڊلس جي ڇاڙتي طور ڪم ڪري ٿي. رهيل آهي ته اپر مڊل ڪلاس جو وائيٽ ڪالر مين. ڊڄي به ٿو پر جُرائت به نٿو ڪري. اچو ته هڻ قوم جي برين واشنگ ڪريون ۽ اُنهن جي غلط طور طريقن جي نشاندهي ڪري اجتمائي طور اُنهن کي رشوتي ٿيڻ کان، بدتهذيبي ڪمن کان مُقتي ڏياريو ۽ سوشل بائڪاٽ ڪري نفسياتي حربن سان سندن علاج ڪريون، نه ته اُهو وقت اچي چُڪو آهي جو سنڌ جي خوشحاليءَ جو راهون بلڪل رد ٿي چُڪيون آهن، لڳي ٿو ته اڃا هوش نه آيو ته سنڌ ۾ ئي ويڄي ويڄي انهيءَ جاگيرداري، و_يرپائي، شاه ۽ پيري پرستي نظام ڪري ڪتابن ۾ ئي قوم ليکبا سون
ڪُجه عرصو اڳ ، سنڌ جي هزارين ورهين جي تهذيبي سڃاڻپ اجرڪ جو هنر اسان کان موڪلائي ويو هو، جو کيس سرڪاري پزيرائي نه ملڻ ڪري اجرڪ تي مڪمل زوال اچي ويو هو، ڪيترائي اجرڪ جا چتر ڪاريگر بک بدحالي جي ور چڙهي ، پنهنجي ڪرت ڇڏي مختلف مزدورين کي لڳي ويا هُئا ، جهونا ڪاريگر پنهنجو وارو وڄائي هميشه لاءِ هليا ويا، هٿ واري اجرڪ جي هنر سائنسي پرنٽ مشينري ولاري ورتي، اجرڪ جو اصل ڪپڙو، سچو بافتي جي ڦليلي واهه حيدرآباد تي ذات جا اڏاڻا هوندا هئا ۽ حيدرآباد فتح چوڪ تي فتح ٽيڪسٽائيل مل ٺاهيندي هئي. هن وقت اها مل بنگلاديش منتقل ٿي ويئي آهي. پر پوءِ ڀلائي هُجي سنڌ جي پهريئين سيٽلائٽ چئنل (ڪي.ٽي.اين) جي سرواڻ محترم علي قاضيءَ کي، جنهن ايڪتا ڏهاڙي سان سنڌي ڪلچر ڊي جوڙي، هن اجرڪ فيڪٽريءَ کي ٻيهر جيئرو ڪري ڇڏيو جنهن سان گڏ سموري سنڌ ڪلچر ۽ اجرڪ جي خوبصورتيءَ ۾ جُڙي وئي ۽ موئل اجرڪ مزدور جي اُٿيا