امر ڪوٽ ۾نور محمد جادماڻي صاحب سان ڪلھ ڪچھري ٿي - ڏھن - ٻارھن ملڪن ۾ سفير رھندڙ ـ آمريڪا ۾قونصلربہ رھيو ـ جمشيد مارڪر سان ڪم ڪندڙ جادماڻي صاحب ھاڻ رٽائرڊ ٿي آيو اھي ـ ھن ڊپلوميٽ صاحب وٽ ڪافي خبرون آھن ـ مزي جي ڳالھ تہ ھي صاحب ڪنھن بہ يونيورسٽي ۾ريگيولر پڙھيو ئي ناھي ـ بس وڏي ڀاء ڊاڪٽر گل صاحب ـ ڊاڪٽر سائين اسحاق جي ھمٿ افزائي ـ سھڪار سان ھمراہ نڪري پيو ـ مقابلي جا امتحان ڏئي سفارتڪار ٿي ويو.ـ چيومانس تہ سفارت ڪار طور ـ توھان کي ڪجھ نہ ڪجھ لکڻ گھرجي ـ من ھتان جي نئين نسل کي انٽرنيشنل افيئرس متعلق ڪا ڪوڏي ڄاڻ ۽ علم.جي ملي پوي ـ يونيورسٽين جا حال اھي آھن جو پوليٽيڪل سائنس ـ تاريخ ـ انٽرنيشنل رليشنز جا شعبا شاگردن کي ڪتابن مان چار ـ پنج چيپٽر ليڪي ڏئي چون تہ " بس اھي پڙھي اچجو امتحان انھن مان وٺبو" باقي ٿيو خير ـ ٻاھرين ايڪسپرٽس سان ڪو انٽرايڪشن ھجي تہ شاگرد جو ڀلو ٿي پئي ـ پر ھتي تہ اھڙي ڳالھ ڪرڻ جڳ کلائڻ برابر آھي ـ ميڊيا جو اھو حال تہ امريڪي اليڪشن تي بہ "ٻٌڍِي جي ڳوٺ" جو رپورٽر ويٺو ڳالھائي ـ آمريڪا جي تازي اليڪشن کان پوء واري صورت حال تي پڇيم تہ چيائين "جيڪا ھتي پرسيپشن آھي ان سان ڪو فرق نٿو پوي ـ ڊونالڊ ٽرمپ جا مسلمان عربن سان ـ سعودي وارن سان واپاري لاڳاپا آھن.“ ھي ٽرمپ گھٽ ۾گھٽ واضح ۽ چٽو حريف تہ ٿي ايندو ان ڪري آساني ٿيندي. مبھم غير واضح ھيلري ـ اوبامہ تہ وڌيڪ خطرناڪ ان ڪري آھن جو انھن جي ڳالھين مان اوھان ڪو اڪيوريٽ اندازو نٿا ڪري سگھو ـ اصل مسئلو رياستن جا انٽريسٽ ـ مفاد ھجن ٿا ـ " مون ھن کان مسلم ڪميونٽي جو پڇيو تہ ھن چيو " سچ اھو آھي تہ مسلم خود کي ئي آئيسوليٽ ڪري رکيو آھي ـ ھو ان سماج ـسوسائٽي سان ھلڻ بجاء ڪلچرل گيپ رکڻ کي ترجيح ڏين ٿا ـ ھتان ۽مشرقي سماجن ۾وڏو فرق آھي ـ مثال طور اسان جو ٻار بہ پيء کي خوش رکڻ لئ ان جي ڪار صاف ڪري سگھي ٿو ـ پر ھتان جو ٻار ساڳيو ڪم ڪرڻ لئ پيء کان ھڪ ڊالر وٺندو ـ مسئلو اھو آھي تہ مسلم دنڀا جو ماڻھو نہ ان سماج ۾مڪس ٿيڻ لئ نہ ھنن جي وليوز کي قبولڻ لئ تيار آھي ـ پر وري اتي ئي رھڻ کي ترجيح بہ ڏي ٿو ـان کي اتان جي نيشنلٽي بہ کپي ـ ويزاؤن ـ گرين ڪارڊ سڀ وڻن ٿا ـ ھن ٻڌايو تہ ايران ۾" مرگ بر امريڪا جا نعرا ھڻندڙ جلوس ڪڍندڙن جي ڪن ۾رڳو چوجي تہ اوھان کي آمريڪا جي نيشنلٽي ٿا ڏيون ڪيڏانھن وڃن نعرا ڪيڏانھن وڃن امريڪا مخالف جلوس؟. ـ ھن چيو تہ ايران کي ھاڻ امريڪا مڊل ايسٽ ۾رول ادا ڪرڻ لئ اسپيس ڏيڻ چاھي ٿو ـ عربن جي ڀيٽ ۾ايرانين جو پڙھيل لکيل سماج آھي ـ نوي سيڪڙو لٽريسي ريشو اٿن ـ ايرانين جي ڪابينہ ۾جيترا ميمبر اڪسفورڊ ـ ڪيمبرج ـ ۽ٻين يونيورسٽين جا پي ـ ايڇ ـڊيز آھن ايترا اوبامہ جي ڪابينہ ۾بہ نہ رھيا ھئا ـ ھن چيو تہ ھت ي امريڪا ـ يوروپ مان ايندڙ ھر ماڻھو کي اھا ئي سوسائٽي شراب پيئندڙ سمجھي ٿي جتي ھاڻ وھسڪي مھمانوازي جو ضروري آئٽم ٿيندو ٿو وڃي ـ امريڪا ـ يورپ ـ مان آيل مھمان جيڪڏھن فقط چانھن جي طلب ڪندو تہ ميزبان جو حيرت ۾وات ڦاٽي ويندوتہ ھي رڳو چانھ ڪيئن ٿو پيئي؟ . ـ اسان اتي اھڙي نموني رھون ٿا جو ھتي تصور نٿا ڪري سگھون ـ اسان مذھبي سوالن تي جنھن نموني ان سماج ۾علمي بحث ڪيون ٿا ـ تشريح ـ تفسير ـ سوال ـجواب ڪيون ٿا جيڪڏھن ھن سماج ۾ڪيون تہ ٺپا لڳي و ڃن ان ڪري منھنجو خيال اھي تہ درست اسلامي سوچ ان ئي علمي سماج مان اڀرڻي آھي جتي علم ھوندو ـ ھن ھڪ ٻي ڳالھ اھا بہ شيئر ڪئي تہ ھاڻ تہ اتي اسان وارا ھمراہ بہ فرقي پرستي جي چڪرن ۾آھن ـ پنھنجون مسجدون ٺاھي ـ پنھنجي فرقي جا پيش امام ـ ملان مولوي مقرر ڪرڻ ۾لڳي ويا آھن ـ ھن پاڪستاني ڪميونٽي ۾سنڌين لئ چيو تہ انھن ۾ڪجھ اڃا ڪا ڳالھ نظر ايندي جو ھو ڪجھ ڊڄي ٿو ـ ڀلي پنھنجي عزت بچائڻ جي چڪر ۾ئي شريف ٿيو پيو ھلي پر باقي ٻيا پنھنجا وڏا ڀائر تہ ويزا یا نيشنلٽي لئہ دنيا جو ڪو بہ ڪم ڪري سگھن ٿا ـ ھن سان وڌيڪ ڪچھرين جي سڪ کڻي امر ڪوٽ مان موڪلايوسون ـ
