اڄ مادري ٻولين جو عالمي ڏهاڙو آهي. هن اهم ڏينهن تي سنڌ سلامت سمورن سنڌين لاءِ هڪ اهڙو تحفو پيش ڪري رهي آهي جنهن جي ضروت اڄ جي پبلشنگ ۽ ٽيڪنالاجي دور ۾ بي انتها وڌي چڪي آهي.
ڪجهه ڏينهن اڳ جڏهن سنڌي اوسي آر لانچ ڪيو ويو ته تصويرن مان اتاريل لکائي ۾ ايندڙ غلطين کي درست ڪرڻ جي کوٽ وڌي وئي. ان کان علاوه جڏهن گوگل طرفان ٽرانسليشن ڪرڻ جا وسيع اختيار هر عام خاص کي مليا ته ترجمو ڪندڙن پڻ صورتخطي جون ڀيانڪ غلطيون ڪيون. انهن غلطين کي درست ڪرڻ جي ضرورت پهريان کان وڌي وئي. رڳو ايترو ئي نه پر سنڌي اخبارن جو آن لائين ٿيڻ ۽ پبليڪيشن جو وڌندڙ ڪم پڻ درست پروفنگ گهري ٿو.
وقت جي ان اهم ضرورت کي سامهون رکندي سنڌ سلامت سٿ پاران ڪجهه وقت کان سپيل چيڪر تي سنجيدگيءَ سان ڪم شروع ڪيو ويو. ان سلسلي ۾ انٽرنيت خاص طور سنڌ سلامت فورم ۽ سنڌ سلامت ڪتاب گهر تي موجود وسيع ڊيٽابيس کي گڏ ڪري لفظن جو اهڙو نرالو ذخيرو بڻايو ويو جنهن ۾ ڪتابي لفظن سان گڏو گڏ گفتگو دوران استعمال ٿيندڙ رواجي انگريزي لفظن کي پڻ سنڌي رومن طور شامل ڪيو ويو. ان وسيع ڊيٽابيس کي وڌيڪ مختصر ڪرڻ لاء ان جي ترتيب لفظن جي استعمال ٿيڻ جي تعداد سان رکي وئي. جنهن سان وڌ ۾ وڌ استعمال ٿيندڙ لفظن جي اهميت کي وڌيڪ فوقيت ڏني وئي. اهڙي طرح لڳ ڀڳ ڏيڍ لک يونيڪ لفظن تي مشتمل ڊيٽابيس جڙي راس ٿيو.
اهڙي ڊيٽابيس کي پهريان آن لائين آزمائش مان گذاريو ته ويو پر معلوم ٿيو ته خاطر خواه درستگيون گهڻي استعمال سان ئي ممڪن ٿينديون. ترت ضرورتن کي سامهون رکندي ان آزمائشي ڊيٽابيس کي مائڪروسافٽ آفيس سان انٽيگريٽ ڪيو ويو. ۽ پوءِ لڳ ڀڳ 200 ڪتابن جي پروفنگ ڪندي غلطين کي درست ڪيو ويو ۽ گڏ ڪيل ڪارپس کي وڌيڪ بهتر بڻايو ويو. توڙي جو ان ڊيٽا بيس کي اڃان به جامع حيثيت حاصل نه آهي پر وڌيڪ بهتري ايندڙ اپڊيٽ ورجن ۾ آڻڻ جي اميد سان سنڌ سلامت اسپيل چيڪر جو بيٽا ورجن جاري ڪجي ٿو.
سنڌ سلامت سٿ طرفان تيار ڪيل هي سپيل چيڪر جيتوڻيڪ اڃان به بيٽا ورجن ۾ آهي، پر باوجود ان جي به ضروي رسموريون خوبيون شامل ڪيون ويون آهن جن ۾ شامل آهن:
سنڌ سلامت سپيل چيڪر کي انسٽال ڪرڻ کان اڳ توهان جي ڪمپيوٽر ۾ مائڪروسافٽ ونڊوز 7 يا مٿي جي آپريٽنگ سسٽم کان سواءِ مائڪروسافٽ آفيس 2013 يا 2016 جو فارسي پروفنگ ٽول جو انسٽال هجڻ ضروري آهي.
سنڌ سلامت سپيل چيڪر (بيٽا ورجن) ڊائونلوڊ ڪرڻ لاءِ هتي ڪلڪ ڪريو..
والسلام
ڪجهه ڏينهن اڳ جڏهن سنڌي اوسي آر لانچ ڪيو ويو ته تصويرن مان اتاريل لکائي ۾ ايندڙ غلطين کي درست ڪرڻ جي کوٽ وڌي وئي. ان کان علاوه جڏهن گوگل طرفان ٽرانسليشن ڪرڻ جا وسيع اختيار هر عام خاص کي مليا ته ترجمو ڪندڙن پڻ صورتخطي جون ڀيانڪ غلطيون ڪيون. انهن غلطين کي درست ڪرڻ جي ضرورت پهريان کان وڌي وئي. رڳو ايترو ئي نه پر سنڌي اخبارن جو آن لائين ٿيڻ ۽ پبليڪيشن جو وڌندڙ ڪم پڻ درست پروفنگ گهري ٿو.
وقت جي ان اهم ضرورت کي سامهون رکندي سنڌ سلامت سٿ پاران ڪجهه وقت کان سپيل چيڪر تي سنجيدگيءَ سان ڪم شروع ڪيو ويو. ان سلسلي ۾ انٽرنيت خاص طور سنڌ سلامت فورم ۽ سنڌ سلامت ڪتاب گهر تي موجود وسيع ڊيٽابيس کي گڏ ڪري لفظن جو اهڙو نرالو ذخيرو بڻايو ويو جنهن ۾ ڪتابي لفظن سان گڏو گڏ گفتگو دوران استعمال ٿيندڙ رواجي انگريزي لفظن کي پڻ سنڌي رومن طور شامل ڪيو ويو. ان وسيع ڊيٽابيس کي وڌيڪ مختصر ڪرڻ لاء ان جي ترتيب لفظن جي استعمال ٿيڻ جي تعداد سان رکي وئي. جنهن سان وڌ ۾ وڌ استعمال ٿيندڙ لفظن جي اهميت کي وڌيڪ فوقيت ڏني وئي. اهڙي طرح لڳ ڀڳ ڏيڍ لک يونيڪ لفظن تي مشتمل ڊيٽابيس جڙي راس ٿيو.
اهڙي ڊيٽابيس کي پهريان آن لائين آزمائش مان گذاريو ته ويو پر معلوم ٿيو ته خاطر خواه درستگيون گهڻي استعمال سان ئي ممڪن ٿينديون. ترت ضرورتن کي سامهون رکندي ان آزمائشي ڊيٽابيس کي مائڪروسافٽ آفيس سان انٽيگريٽ ڪيو ويو. ۽ پوءِ لڳ ڀڳ 200 ڪتابن جي پروفنگ ڪندي غلطين کي درست ڪيو ويو ۽ گڏ ڪيل ڪارپس کي وڌيڪ بهتر بڻايو ويو. توڙي جو ان ڊيٽا بيس کي اڃان به جامع حيثيت حاصل نه آهي پر وڌيڪ بهتري ايندڙ اپڊيٽ ورجن ۾ آڻڻ جي اميد سان سنڌ سلامت اسپيل چيڪر جو بيٽا ورجن جاري ڪجي ٿو.
سنڌ سلامت سپيل چيڪر جو وڊيو ڊيمو
سنڌ سلامت سٿ طرفان تيار ڪيل هي سپيل چيڪر جيتوڻيڪ اڃان به بيٽا ورجن ۾ آهي، پر باوجود ان جي به ضروي رسموريون خوبيون شامل ڪيون ويون آهن جن ۾ شامل آهن:
- مائڪروسافٽ جي سڀ کان وڌيڪ مشهور ونڊوز 7 سان گڏو گڏ ونڊوز 8، ونڊوز 8.1 ۽ ونڊوز 10 آپريٽنگ سسٽم سان مطابقت.
- مائڪروسافٽ آفيس 2013 ۽ 2016 جي سڀ کان وڌيڪ استعمال ٿيندڙ ورڊ، ايڪسل ۽ پاور پوائينٽ جهڙن پروگرامز سان مطابق.
- لکائي دوران سنڌي لفظن کي سڃاڻڻ جي صلاحيت.
- اڳ لکيل فائيلز ۾ موجود سنڌي لفظن جي سڃاڻڻ جي صلاحيت.
- غلط لفظن کي درستدگي لاءِ صلاحڻ جي صلاح.
- مائڪروسافٽ آفيس جي پروگرامز ۾ استعمال ٿيندڙ ڪيبورڊ ڪمانڊ F7 سان مطابقت.
- ڊڪشنري ڊيٽابيس ۾ درست لفظن جي اضافي ڪرڻ جي صلاحيت.
- سنڌي اسپيل چيڪر کي آن لائين سان گڏو گڏ آف لائين استعمال ڪرڻ جي صلاحيت.
سنڌ سلامت سپيل چيڪر کي انسٽال ڪرڻ کان اڳ توهان جي ڪمپيوٽر ۾ مائڪروسافٽ ونڊوز 7 يا مٿي جي آپريٽنگ سسٽم کان سواءِ مائڪروسافٽ آفيس 2013 يا 2016 جو فارسي پروفنگ ٽول جو انسٽال هجڻ ضروري آهي.
- مائڪرو سافٽ آفيس 2013 ڊائريڪٽ ڊائونلوڊ لنڪ
- مائڪرو سافٽ آفيس 2013 فارسي 32 بٽ پروفنگ ٽول
- مائڪرو سافٽ آفيس 2013 فارسي 64 بٽ پروفنگ ٽول
- مائڪرو سافٽ آفيس 2016 ڊائريڪٽ ڊائلوڊ لنڪ
- مائڪرو سافٽ آفيس 2016 فارسي 32 بٽ پروفنگ ٽول
- مائڪرو سافٽ آفيس 2016 فارسي 64 بٽ پروفنگ ٽول
سنڌ سلامت سپيل چيڪر (بيٽا ورجن) ڊائونلوڊ ڪرڻ لاءِ هتي ڪلڪ ڪريو..
والسلام