جئين ته اسان جا اڪثر پيارا سنڌي ماڻھو شعرو شاعري يا ڪرڪٽ جاگيت ڳائڻ ۾ تيز ھوندا آھن ڇو جو اسان وڏن کان يا ته شاعري ٻڌي آھي يا اسڪولن ۽ ڪاليجن ۾ ڪرڪٽ ڪرڪٽ جو راڳ ٻڌون ٿا. جڏھن ته اسڪول ۽ ڪاليج نه فقط سائنسي سوچ ڏيڻ جو مرڪز ھجڻ کپن پر پريڪٽيڪل طور تي ننڍا ننڍا سائنسي تجربا ڪرائي اسان جي ايندڙ نسل ۾ سائينس جي اھميت جو حقيقي روح ڦوڪي سگھن ته جئين ھو نا پيد سرڪاري بجلي جي جنجھٽ مان جان ڇڏائي سگھن. اڄ جي ھن جديد زماني ۾ ڪمپيوٽرتان، ورٽيڪل ايڪسيس ونڊ ٽربائين جي باري ۾ معلومات حاصل ڪري ھوا مان مفت بجلي پيدا ڪري سگھون ٿا. جھڙو ڪر لاڙ جو پاسو يا ٺٺي وارو پاسو، جتي مفت بجلي ٺاھي سگھون ٿا.
ڪاش ونڊ ۽ سولر تي بجلي تيار ڪرڻ بابت ڪا سولي ترڪيب هٿ اچي ۽ سڀني سان شيئر ڪجي. اهو ڪم سائنسدان ئي ڪري سگهن ٿا.
بالڪل سائين بجلي ٺاهڻ جي سوچ ته هر پاڪستاني رکي ٿو پر صحيح رهنمائي به ته ڏيڻ گهرجي . ٻي ڳالهه ته اسان جي بدنصيبي آهي جو مڪمل طور تي پنهنجي بجلي پاڻ ٺاهڻ به ته "قانون" جي خلاف آهي .
بجلي پاڻ ٺاهڻ به ته "قانون" جي خلاف آهي . ... نه ادا بشير احمد منھنجي خيال ۾ ائين بلڪل نه آھي جي ائين ھجي ھا ته اڄڪلھ ڳوٺن ۽ شھرن ۾ جنريٽرن جا رينگا نه ھجن ھا. جئين ته مان ھن فورم تي نئون آھيان اڃا انھي کي سمجھڻ جي ڪوشش ڪريان پيو. ٿورو اسان اھو سوچيون ته سج جا زمين تي ڪرندڙ ڪرڻا مفت ۾ ڀلي پيا ڪرن، پر جي سولر پينل لڳائي روشني کي بجلي ۾ تبديل ڪيو سون ته انھي ۾ قانو جي ڪٿي ٿي خلاف ورزي ٿئي. يا ھوا جيڪا گرمين ۾ ھرو ڀرو جو به پئي لڳندي آھي ، جي انھي طاقت کي بجلي ۾ بدليو ته ڇا جو ڏھ ڪيو سون.
ڪاش ونڊ ۽ سولر تي بجلي تيار ڪرڻ بابت ڪا سولي ترڪيب هٿ اچي .... جئين مون پاڻ جيڪر پھريون، آسان ، سستو ونڊ ٽربائين ٺاھيو ته انشاالله ھتي آئون دوستن سان ضرور ونڊيندس. پروجيڪٽ تمام سولو آھي، خاص طور تي جيڪي دوست ھوا مان بجلي ٺاھڻ چاھن ٿا. ھن قسم جي ونڊ ٽربائين کي ورٽيڪل اڪسيس ونڊ ٽربائين چئبو آھي. ھن ۾ اسان کي فقط ڪجھ بنيادي شيون گھرن، ھڪ وڏو پلاسٽڪ جو ڊرم يا بيرل چئون. ڪنھن گاڏي جو الٽونيٽر، انورٽر، ھڪ شافٽ ۽ سوزن ليزي بئرنگ گھرجن، منھنجي خيال ۾ جنھن جو خرچو وڌ مان وڌ 7 کان 10 ھزار جي اندر ٿيندو. جنھن سان توھان ٻه کان ٽي پکا ۽ ڪافي ايل اي ڊي بلب ٻاري سگھو ٿا.
